โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ

                พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเล็งเห็นถึงความสำคัญของการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช โดยในปี 2503 ทรงมีพระราชดำริที่จะสงวนป่าต้นยางที่อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี ไว้เป็นสวนสาธารณะด้วยพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ แต่ไม่สามารถทำได้ เพราะมีราษฎรเข้ามาทำไร่ทำสวนในบริเวณนั้นมาก  ในปี 2504 จึงทรงทดลองปลูกต้นยางเอง ในเขตอำเภอท่ายาง พระตำหนักเปี่ยมสุข วังไกลกังวล หัวหิน และทรงทดลองปลูกใกล้พระตำหนักเรือนต้น สวนจิตรลดา  ต่อมาทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้นำพรรณไม้จากภาคต่างๆ ทั่วประเทศ มาปลูกในบริเวณที่ประทับสวนจิตรลดา เพื่อให้เป็นที่ศึกษาพรรณไม้ และในปี 2529 ทรงเปิดอาคารห้องปฏิบัติการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชที่โครงการส่วน พระองค์ฯ โดยได้ทำการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ และเผยแพร่ความรู้ที่ได้สู่ประชาชน

            ในเดือนมิถุนายน พ.ศ.2535 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระราชดำริกับนายแก้วขวัญ วัชโรทัย เลขาธิการพระราชวังและผู้อำนวยการโครงการส่วนพระองค์ฯ สวนจิตรลดา ให้อนุรักษ์พืชพรรณของประเทศและดำเนินการเป็นธนาคารพืชพรรณ

           โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ  ได้เริ่มดำเนินการโดยฝ่ายวิชาการโครงการส่วนพระองค์ฯ สำหรับงบประมาณดำเนินงานนั้น สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ได้สนับสนุนให้กับโครงการส่วนพระองค์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ โดยจัดสร้างธนาคารพืชพรรณขึ้นในปี 2536 สำหรับเก็บรักษาพันธุกรรมพืชที่เป็นเมล็ดและเนื้อเยื่อ และสนับสนุนงบประมาณดำเนินงานทุกกิจกรรมของโครงการ พ.ศ 2536 จนถึงปัจจุบัน

• กิจกรรมที่ 1 กิจกรรมปกปักทรัพยากร
• กิจกรรมที่ 2 กิจกรรมสำรวจเก็บรวบรวมทรัพยากร
• กิจกรรมที่ 3 กิจกรรมปลูกรักษาทรัพยากร
• กิจกรรมที่ 4 กิจกรรมอนุรักษ์และใช้ประโยชน์ทรัพยากร
• กิจกรรมที่ 5 กิจกรรมศูนย์ข้อมูลทรัพยากร
• กิจกรรมที่ 6 กิจกรรมวางแผนพัฒนาทรัพยากร
• กิจกรรมที่ 7 กิจกรรมสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากร
• กิจกรรมที่ 8 กิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากร 

               การไฟฟ้านครหลวง ได้ร่วมกับกองทัพเรือในการดูแลระบบไฟฟ้าบนเกาะแสมสาร ซึ่งได้จัดไว้เป็นเส้นทางศึกษาธรรมชาติ (NATURE TRAIL) สวนพฤกษศาสตร์ ป่าชายเลนและบ่อแสดงพันธุ์สัตว์น้ำ โดยให้เฉพาะนักวิจัยและเยาวชนหรือบุคคลที่มีเหตุผลสมควรในด้านการศึกษาและวิจัยตามพระราชดำริ ทั้งนี้สังคมพืชหมู่เกาะแสมสาร จัดเป็นประเภทสังคมพืชฝั่งทะเล (Littoral vegetation) ได้แก่ สังคมพืชชายหาด(Strand vegetation) แบ่งย่อยตามสภาพพื้นที่เป็น 2 แบบ ได้แก่ สังคมพืชหาดทราย และสังคมพืชตามโขดหิน สังคมพืชป่าชายเลน (Mangrove vegetation) (Littoral dryevergreen forest) สังคมพืชหน้าผา (Cliff vegetation) สังคมพืชป่ารุ่น ป่าเหล่าหรือป่าใสอ่อน (Secondary growth) ซึ่งการไฟฟ้านครหลวงได้ดำเนินการเข้าบำรุงรักษาเครื่องกำเนิดไฟฟ้าและระบบไฟฟ้าเป็นประจำทุกปี

 
2. สวนจิตรลดา เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร

               การไฟฟ้านครหลวงได้เข้าดำเนินการเดินสายไฟฟ้าสำหรับวงจรแสงสว่าง บำรุงรักษาเครื่องกำเนิดไฟฟ้า ระบบปรับอากาศ และอุปกรณ์ไฟฟ้า พร้อมปรับปรุงผนังเดิมและฝ้าเพดานที่ธนาคารพืชพรรณ (Plant Germplasm Bank) ที่อาคารธนาคารข้อมูล อาคารเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ และเรือนเพาะชำพืช ซึ่งเป็นสถานที่ที่ทำการจัดเก็บพันธุกรรมพืช ตัวอย่างพืช โดยเก็บทั้งในรูปเมล็ด ต้นพืชมีชีวิต ชิ้นส่วนพืชที่มีชีวิต และเนื้อเยื่อหรือดีเอ็นเอ เพื่อเป็นการอนุรักษ์พืชพรรณ และความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศ